عطرهای دوران ویکتوریا و زبان گلها: پیچیدگی، رمز و راز و آداب
دوران ویکتوریا (۱۸۳۷–۱۹۰۱) در بریتانیا، عصر تجمل، سختگیری اخلاقی و قوانین اجتماعی پیچیده بود. عطر در این دوره نقشی حیاتی، اما غالباً پنهان، در ابراز احساسات و رعایت آداب داشت. عطرسازی در این دوره شاهد انتقال از روغنهای طبیعی به فرمولاسیونهای پیچیدهتر با استفاده از الکل بود.

۱. ویژگیهای عطرهای دوران ویکتوریا
برخلاف عطرهای سادهتر قبلی، عطرهای ویکتوریایی بسیار پیچیده، غلیظ و اغلب دارای چندین لایه نت بودند.
الف) تمرکز بر گلهای غنی و سنگین
-
عطر گلی عظیم (Bouquet Fragrances): به دلیل علاقه ملکه ویکتوریا به گلها و باغها، عطرهای ترکیبی (چندگلی) که حس یک دسته گل کامل و اشرافی را میدادند، محبوب شدند.
-
نتهای رایج: رز، یاسمن، زنبق دره (Lily of the Valley)، و بنفشه (Violet)، که نماد حیا و فروتنی بود و برای یک زن محترم ویکتوریایی بسیار مناسب در نظر گرفته میشد.
ب) نقش ضدعفونیکننده و درمانی
-
در آن دوران، عطرها همچنان نقش درمانی را ایفا میکردند. عطرهای حاوی نتهای قوی مانند اسطوخودوس، رزماری و کاج به عنوان تصفیهکننده هوا و ضدعفونیکننده در نظر گرفته میشدند.
ج) عطرهای تکنت (Soliflores)
-
این عطرها برای انتقال یک پیام مشخص استفاده میشدند. محبوبترین آنها “گلاب” (Eau de Rose) و “آب اسطوخودوس” (Lavender Water) بودند که حس تمیزی و سادگی (Cleanliness and Simplicity) را منتقل میکردند.
۲. اهمیت و آداب استفاده از عطر
استفاده از عطر در این دوران تابع قوانین سفت و سخت اجتماعی بود.
الف) عطر روز در مقابل عطر شب
-
روز: عطرهای سبکتر، گلی و تکنت مجاز بودند. هدف، القای حس تمیزی و سادگی بود.
-
شب: در مهمانیهای مجلل، استفاده از عطرهای سنگینتر و شرقیتر حاوی عنبر، مشک (مصنوعی یا گیاهی) و ادویهجات برای اغواگری غیرمستقیم، مجاز بود.
ب) تمایز طبقاتی
-
طبقات بالا میتوانستند عطرهای گرانبهای وارداتی یا عطرهای اختصاصی تهیه کنند، در حالی که طبقات متوسط از عطرهای سادهتر و مقرون به صرفه بر پایه اسطوخودوس استفاده میکردند.
۳. زبان گلها (Floriography) و عطر
در دوران ویکتوریا، به دلیل محدودیتهای شدید در ابراز مستقیم احساسات (به ویژه در مورد عشق و علاقه)، “زبان گلها” (Floriography) به یک سیستم ارتباطی پیچیده و رمزآلود تبدیل شد. عطر، مکمل این زبان بود.
| عطر (گل) | نماد در زبان گلها | پیام مخفی (غالباً عاشقانه) |
| رز قرمز | عشق عمیق و پرشور | “من عاشق تو هستم.” |
| بنفشه (Violet) | فروتنی و محجوب بودن | “من در خفا به شما فکر میکنم.” |
| گل مریم (Tuberose) | لذت ممنوعه و اغواگری | یک پیام جسورانه در یک زمان محافظهکار. |
| گل یاسمن (Jasmine) | ظرافت و زیبایی | پیامی مودبانه برای تحسین زیبایی یک خانم. |
| اسطوخودوس (Lavender) | ارادت و اخلاق حسنه | پیامی برای احترام و تقدیر. |
الف) پیام از طریق عطر
-
یک خانم محترم میتوانست با انتخاب عطر خود (مثلاً بنفشه برای روز و گل مریم برای شب)، پیامهای ظریفی را در مورد شخصیت، وضعیت روحی یا حتی علاقه پنهان خود به فردی خاص، بدون نقض قوانین اجتماعی ارسال کند.
-
آقایان نیز میتوانستند با اهدای عطر با رایحه یک گل خاص، احساسات خود را ابراز کنند.
۴. عطرهای مشهور دوران ویکتوریا
| عطر (برند) | سال عرضه | ویژگی بویایی |
| فوجر رویال (Fougère Royale) هو بیگانت | ۱۸۸۲ | خالق خانواده فوژه. یکی از اولین عطرهایی که از کومارین سنتتیک استفاده کرد و راه را برای عطرهای مردانه مدرن باز کرد. |
| یوبیلنت مِس (Jubilee Bouquet) کرید | ۱۸۹۷ | عطری که به مناسبت شصتمین سالگرد سلطنت ملکه ویکتوریا ساخته شد و نمادی از شکوه و گلهای سلطنتی بود. |
| آب کلن سلطنتی (Eau de Cologne Impériale) گرلن | ۱۸۵۳ | این عطر برای ملکه اوژنی ساخته شد و نماد عطرهای مرکباتی لوکس و شیک آن دوران بود. |
به طور خلاصه، عطر در دوران ویکتوریا فراتر از خوشبویی بود؛ یک ابزار ارتباطی پیچیده، یک عامل تمایز طبقاتی، و در عین حال، یک راه ظریف برای بیان احساساتی بود که بیان مستقیم آنها ممنوع بود.
فرآیند پیچیده ساخت عطر: از گل تا بطری
۱۰ عطر برتر زنانه تاریخ که هر خانمی باید بشناسد


بدون دیدگاه